૨૯ મી ઓક્ટોબરે ધનતેરસ, ૩૦ મી ઓક્ટોબરે નરક ચતુર્દશી (છોટી દિવાળી), ૩૧ મી ઓક્ટોબરે દિવાળીનો મહાન પર્વ, ૧ નવેમ્બરે સ્નાન દાનની અમાવસ્યા, ૨ નવેમ્બરે ગોવર્ધન પૂજા અને ૩ નવેમ્બરે ભાઈ બીજનો તહેવાર ઉજવવામાં આવશે.
૩૧ ઓક્ટોબરે દિવાળીનો શુભ સમય ચિત્રા નક્ષત્રમાં આવી રહ્યો છે, જેમાં ભગવાન ગણેશ અને લક્ષ્મીની પૂજા ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે કારણ કે બુધ અને ચંદ્રની યુતિ પણ તુલા રાશિ પર થઈ રહી છે. બુધનો સંબંધ ભગવાન શ્રી ગણેશ સાથે છે અને ચંદ્રનો સંબંધ માતા લક્ષ્મી સાથે છે, તેથી આ વખતે દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
તો ધાર્મિક શાસ્ત્રો અનુસાર, દિવાળીનો તહેવાર પ્રદોષ કાલ અને મહાનિષ્ઠ કાલ વ્યાપીની અમાવસ્યામાં ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં ગૃહસ્થો અને વેપારીઓ માટે પ્રદોષ કાળનું મહત્વ છે અને મહાનિષિત કાલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આગમ શાસ્ત્ર (તાંત્રિક) પદ્ધતિ અનુસાર પૂજા માટે યોગ્ય હોય છે.
ધનતેરસ પર ખરીદી કરવાના ઉત્તમ મુહુર્ત, લક્ષ્મી- કુબેર પૂજાનો સમયઃ દિવાળી આસો મહિનાના વદ પક્ષની પ્રદોષ વ્યાપિની અમાવસ્યા પર ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે, સંવત ૨૦૮૧ મુજબ, અમાવસ્યા ૩૧ ઓક્ટોબર ૨૦૨૪ ના રોજ બપોરે ૦૩:૫૩ કલાકે શરૂ થશે અને ૧ નવેમ્બર ૨૦૨૪ ના રોજ સાંજે ૦૬:૧૬ કલાકે સમાપ્ત થશે.
ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, દિવાળીની પૂજામાં પ્રદોષ કાળ અને મહાનિષ્ઠ કાળ મુખ્ય છે. ગુરુવાર ૩૧ ઓક્ટોબરે પ્રદોષ કાળ સાંજે ૦૫:૧૮ થી ૦૭:૫૨ સુધી રહેશે. તેમાં સ્થિર વૃષભ રાશિનો સમાવેશ સાંજે ૦૬:૦૭ થી ૦૮:૦૩ સુધી રહેશે.
વૃષભ રાશિ અને અમૃત ચોઘડિયાનો પૂર્ણ યોગ: જ્યોતિષના મતે ૦૧ કલાક ૪૫ મિનિટના આ સમયગાળા દરમિયાન અમાવસ્યા, પ્રદોષ કાળ, વૃષભ રાશિ અને અમૃત ચોઘડિયાનો પૂર્ણ સંયોગ થશે. આ પછી મહાનિષ્ઠાનો સમયગાળો બપોરે ૧૧:૧૫ થી ૧૨:૦૬ સુધી રહેશે. રાત્રે ૧૨:૩૫ થી ૦૨:૪૯ સુધી સિંહ રાશિમાં સ્થિર લગ્ન રહેશે.
જ્યોતિષના મતે સસ પ્રકારે ૩૧ મી ઓક્ટોબરની રાત સુધી અમાવાસ્ય રાત્રી પર્યંત રહેશે. અમાવસ્યા તિથિ ૦૧ નવેમ્બર, શુક્રવારના રોજ સૂર્યોદયથી સાંજે ૦૬:૧૬ સુધી રહેશે. આ પછી કારતક શુક્લ પ્રતિપદા શરૂ થઇ જશે. દિવાળી એ રાત્રિનો તહેવાર છે અને તેની મુખ્ય પૂજા અમાવસ્યા દરમિયાન રાત્રે કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર દિવાળીનો તહેવાર તે દિવસે ઉજવવો જોઈએ જે દિવસે પ્રદોષ કાળ અને મહાનિષ્ઠ કાળમાં અમાવસ્યા હોય.
અમે એવો દાવો નથી કરતા કે આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સંપૂર્ણપણે સાચી અને સચોટ છે. તેને અપનાવતા પહેલા, સંબંધિત ક્ષેત્રના નિષ્ણાતની સલાહ ચોક્કસ લો.